Hóa chất tẩy rửa dầu mỡ là những loại hóa chất làm sạch bề mặt kim loại rất cần thiết và được sử dụng phổ biến trong các nhà máy, xí nghiệp, xưởng sản xuất. Hỗ trợ cho công việc tẩy rửa dầu mỡ cho các máy móc và thiết bị công nghiệp theo định kì. Là một chế phẩm được tạo ra từ nhiều chất hóa học khác nhau. Có tác dụng làm sạch dầu mỡ bụi bẩn, nhũ hóa lớp đầu trên bề mặt kim loại và các vật thể khác.
Ngoài ra, các loại chất tẩy dầu mỡ cũng có thể phục vụ cho nhu cầu cá nhân như vệ sinh nhà cửa, dụng cụ gia đình. So với việc làm sạch thiết bị, dụng cụ bằng các loại hóa chất vệ sinh thông thường. Việc sử dụng các loại chất tẩy dầu mỡ chuyên dụng sẽ mang lại hiệu quả cao hơn cho công việc nhờ vào khả năng làm sạch nhanh. Chi phí thấp, điều kiện áp dụng dễ dàng. Bên cạnh đó, người dùng không cần phải tháo rời và lắp ráp lại từng bộ phận máy móc, thiết bị khi vệ sinh.
Chất tẩy dầu mỡ phổ biến hiện nay là dạng bột hoặc dung dịch, mang môi trường acid, kiềm hoặc trung tính, dạng vô cơ hoặc hữu cơ. Sự kết hợp của chất ức chế ăn mòn kim loại và chất hoạt động bề mặt surfactant. Ngoài ra có các phụ gia chất tẩy rửa mới nhất hiện nay được đưa vào, nâng cao tính tẩy rửa.
Ba hóa chất tẩy rửa thông dụng hiện nay là:
1.Hóa chất tẩy rửa dầu mỡ dung môi hữu cơ
- Loại hóa chất tẩy dầu mỡ này được chế tạo có thành phần dung môi hữu cơ phù hợp với kĩ thuật mạ tự động hóa cao. Trong trường hợp chi tiết cần được vệ sinh có kích thước bé, số lượng ít thì bạn có thể nhúng trực tiếp nó vào dung dịch tẩy rồi chùi rửa bằng bàn chải kim loại hoặc ngâm các chi tiết đó trong bể dung dịch hóa chất pha với nước.
- Trong trường hợp bộ phận máy móc cần vệ sinh có kết cấu phức tạp thì nó có thể được làm sạch bằng hơi dung môi. Đây là phương pháp làm sạch hiện đại và thường được sử dụng trong các xí nghiệp mạ công nghiệp. Dung dịch dầu tẩy sẽ được làm nóng đến nhiệt độ sôi và bay hơi, ngưng tụ lên bề mặt chi tiết, khi rơi xuống nó cuốn theo dầu mỡ và tạp chất xuống bể giúp các bộ phận máy móc trở nên sạch sẽ.
- Hóa chất tẩy dầu mỡ, trên bề mặt kim loại, nhựa, … bằng dung môi hữu cơ được ứng dụng rất nhiều trong công nghiệp, như một chất tẩy rửa, chất làm sạch, tẩy rửa công nghệ cao. Với ưu điểm tẩy rất sạch và rễ sử dụng, sản phẩm sau tẩy rửa, siêu sạch, tự khô, không cần rửa nước, không phát sinh nước thải ra môi trường. Được ứng dụng trong sản xuất gia công cơ khí công nghệ cao, như các linh kiện thiết bị máy bay, ô tô, xe máy, các linh kiện điện tử như sản xuất tivi, tủ lạnh, điện thoại, … với những ưu điểm đặc biệt tự khô, lên rất phù hợp với linh kiện và thiết bị điện tử.
- các bước tẩy rửa thông thường qua 3 bước chính, tẩy thô, tẩy tinh, tẩy tinh. Như vậy quá trình tẩy rửa rất phù hợp với quy mô vừa và nhỏ.
- Các dung môi tẩy rửa thông thường là các dung môi hydrocacbon, hoặc các chất thơm, ancol, … MC (methyl chloride), TCE (trichloroethylene), toluen, xylene, MEK, ethanol, …
- Tuy nhiên dùng chất tẩy rửa bằng dung môi hữu cơ có những hạn chế nhất định như rễ cháy, rễ hóa hơi, nên trong sản xuất cần có hệ thống khép kín an toàn phù hợp, như trong hệ thống không cháy, hút gió, bảo hộ lao động tốt.
2.Hóa chất tẩy rửa dầu mỡ gốc kiềm
- Chất tẩy dầu mỡ gốc kiềm có thể được dùng trực tiếp để tẩy sạch dầu mỡ cho máy móc, thiết bị trong nhà xưởng, hoặc được sử dụng kết hợp với các quy trình tẩy dầu mỡ khác. Ví dụ như, sau khi tẩy dầu mỡ bằng dung môi hữu cơ thì về cơ bản đa số các chi tiết đã được tẩy sạch nhưng đôi khi vẫn còn màng mỏng dung môi bám trên bề mặt kim loại. Để tẩy sạch lớp màng mỏng này, người ta thường dùng chất tẩy dầu mỡ mang tính kiềm.
- Khi sử dụng chất tẩy dầu mỡ kiềm trên các chi tiết nhôm, có một điều bạn cần lưu ý là dung dịch kiềm sẽ xảy ra phản ứng hòa tan nhôm, hoặc làm cho bề mặt nhôm bị đen đi. Vì vậy, bạn cần thêm chất ức chế ăn mòn vào dung dịch tẩy dầu mỡ gốc kiềm để đảm bảo không gây hư hại cho bề mặt chi tiết nhôm cần làm sạch.
3.Hóa chất tẩy rửa dầu mỡ gốc axit
- Các chất axit rất hay được dùng để làm chất tẩy rỉ trên bề mặt kim loại. Tuy nhiên, nó cũng có thể hòa tan dầu và được ứng dụng để sản xuất chất tẩy dầu mỡ. Khi sử dụng hóa chất tẩy dầu mỡ gốc axit để tẩy dầu mỡ trên bề mặt kim loại, do axit rất dễ ăn mòn kim loại, người sử dụng cần tìm những chất ức chế ăn mòn phù hợp để pha chung với chất tẩy dầu mỡ gốc axit này nhằm bảo vệ bề mặt kim loại.
- Căn cứ theo phân loại nói trên, tùy theo mục đích sử dụng, trong quá trình tẩy rửa, có thể kết hợp với các tác nhân vật lý học, hoặc khác để tăng tính tẩy rửa và phù hợp với công nghệ hiện nay, như tẩy dầu phun, tẩy dầu ngâm, tẩy dầu siêu âm, tẩy dầu điện giải, sục khí, … theo đó sẽ hình thành ra các chế phẩm tẩy rửa tương tự như trên.
- Một chế hóa phẩm tẩy rửa tốt, phải đáp ứng những tiêu chí sau: thân thiện môi trường và con người, dễ sử dụng, hiệu quả kinh tế cao, không ăn mòn và gây biến tính bề mặt kim loại.
- Tính ứng dụng được phổ biến trong các nhà máy xí nghiệp, sản xuất gia công cơ khí, chế tạo máy, quy trình phosphate kẽm, cromate nhôm, xi mạ kẽm, niken, làm sạch công nghiệp, …
Sưu tầm
